Als je je eigen naam niet meer weet en iedereen een vreemde voor je is. Wanneer je zelfs je Facebook “vrienden” moet benaderen met de vraag: “je staat in mijn contacten, maar hoe kennen wij elkaar eigenlijk?”
Dit overkwam Jur Deitmers in 2017. Zijn volledige geheugen werd gewist en het enige wat hij nog kon was praten en pianospelen (Podcast: De jongen zonder gisteren; #aanrader).
Bij Avans Hogeschool leren wij onze studenten hoe het brein werkt en wat neuroplasticiteit is. Dit doen we onder andere omdat wij hopen dat het leren van nieuwe kennis en nieuwe vaardigheden hierdoor wordt bevorderd. Neuroplasticiteit is het vermogen van de hersenen om te veranderen en zich aan te passen door nieuwe verbindingen tussen neuronen te vormen. In Jip en Janneke taal: je hebt een geheugen en wanneer je nieuwe dingen hoort of leest, wil je het liefst dat je dat onthoudt en dat gebeurt via die verbindingen. Daarom wordt op scholen en universiteiten vaak herhaald wat er de vorige keer is behandeld, zodat die nieuwe verbindingen, die ‘snelwegen’, dikker (breder) worden, waardoor informatie beter in je geheugen blijft.
Wat we met z'n allen wat vaker zouden moeten doen, is regelmatig die unbiased bril opzetten
Op dit moment zijn er in Nederland, maar zeker ook mondiaal, de nodige noten te kraken. Om er een paar te noemen: klimaatverandering, migratie, vergrijzing, zorgkostenontwikkelingen en pensioen. Deze noten moeten worden gekraakt door mensen die zijn gevormd door het verleden, maar misschien zou het juist goed zijn om ons minder vaak te laten afleiden door wat er allemaal in het verleden is gebeurd, maar met een frisse – unbiased - blik naar de toekomst te kijken. Wanneer je (te) veel naar het verleden kijkt, kan het namelijk zomaar zijn dat je spijt krijgt van gemaakte keuzes uit het verleden en zoals laatst iemand tegen mij zei: spijt is de hoop op een beter verleden. Of zoals mijn wijlen moeder altijd zei: hadden is dood!
Maar moeten we dan helemaal niet naar het verleden kijken? Moeten we dan geen rekening houden met wat er in het verleden is gebeurd? Ik ga die vraag niet beantwoorden, maar reframen. Stel je voor dat we – net als Jur toen hij in 2017, toen hij werd geconfronteerd met zijn hersenontsteking – niet “gehinderd” zouden worden door historie. Zou je dan dezelfde besluiten nemen? Ik denk dat we daar allemaal wel het antwoord op weten, maar het lastige is dat dit moeilijk te toetsen is.
Wat we naar mijn mening met zijn allen wat vaker zouden moeten doen, is regelmatig die unbiased bril opzetten. We zijn namelijk erg goed in vooringenomenheid, maar wanneer we proberen die wat vaker los te laten, denk ik dat zowel de samenleving als jij als individu daar uiteindelijk beter van wordt.
Deze blog is op persoonlijke titel geschreven.
