In de jaren ‘60 toonde Markowitz aan dat marktrisico’s door diversificatie konden worden verminderd, waardoor aandelenselectie minder belangrijk werd. Vervolgens leidde de introductie van goedkope ETF’s er in de jaren ‘70 toe dat ook kleinere beleggers toegang kregen tot de aandelenmarkt. Hierdoor is beleggen nu toegankelijk voor niet-professionals. In 2024 werd hangmatbelegger in Vlaanderen verkozen tot Woord van het Jaar, maar in ons land is het begrip nog onbekend en onbemind.
Beleggen is in Amerika gebruikelijker dan in Europa. Het aantal beleggers is significant lager (15.2% vs. 7.8%) en de Europese aandelenmarkt is kleiner. De Buffet-indicator, die market CAP met BBP vergelijkt, bedraagt 205% voor de VS, aanzienlijk meer dan in Europese landen, met Duitsland als negatieve uitschieter (66%)1. Factoren zoals hyperinflatie, de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog, de opkomst van de welvaartstaat en een gebrek aan Europees ondernemerschap verklaren deze Europese risico-aversie.
Geen risico lopen leidt echter ook tot risico’s.
Geen risico lopen leidt echter ook tot risico’s. Een spaarrekening leek tot aan de coronacrisis veilig, totdat een inflatiepiek ontstond. Zelf beleggen als individu was lange tijd geen sinecure vanwege de hoge kosten voor actief beheer en tussenpersonen.
Inmiddels zijn er goede en goedkopere beleggingsalternatieven. De coronacrisis maakte mensen ervan bewust dat een enkele inkomstenbron uit salaris risicovol is. Hierdoor groeide het aantal (jonge) retail beleggers snel. Gediversifieerde, goedkope en liquide ETF’s, en commissievrije platforms zijn ideaal voor passieve beleggers. Dus wat houdt mensen tegen om een hangmatbelegger te worden?
Financial planning is geen schoolvak en dat is in mijn ogen een gemiste kans, want jong geleerd is oud gedaan. Mijn zonen gaan naar een suikervrije school en dat werpt zijn vruchten af: wat de boer niet kent, eet hij niet, dus ze hebben geen behoefte aan zoetgoed. Grofweg twee derde van de bevolking begrijpt het concept van rente-op-rente niet, waardoor zelf beleggen een helse klus is. Beleggen lijkt dan eerder op gokken in een casino dan op een middel tot financiële onafhankelijkheid.
Beleggen is, net zoals niet-snoepen, een gewoonte. Daarom pleit ik voor de introductie van financial planning als vak op de middelbare school en roep ik ouders op om hun kinderen een (beperkt) startkapitaal te geven om te beleggen en zo meer grip op hun financiën te krijgen. Zelf beleggen is namelijk een investering die zichzelf uiteindelijk terugbetaalt.
Deze blog is op persoonlijke titel geschreven.
1. https://www.gurufocus.com/global-market-valuation.php
2. https://www.marketplacefairness.org/blog/retail-investors-statistics/
