Je kunt van alles en nog wat vinden van de uitslag – en dat vinden we in Nederland dan ook – maar een (objectieve) conclusie, die je op basis van de uitslag van vorige week in elk geval wel kunt trekken, is dat Nederland iets anders wil. Of om met Einsteins woorden te spreken: “Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg” en dus stemden velen anders.
Op het stembiljet stonden 26 partijen (37 partijen in 2021) waaruit we konden kiezen. Elke partij heeft een eigen focus waar je je wel of niet tot voelt aangetrokken. Van die 37 partijen kwamen er in 2021 uiteindelijk 20 in de Tweede Kamer en van de 26 partijen waar we vorige week uit konden kiezen, komen er 15 in de Tweede Kamer; een flink stuk minder. Ik denk dat dit een goede ontwikkeling is! Niet dat ik vind dat we het aantal partijen moeten inperken - alhoewel de discussie over het introduceren van een kiesdrempel en twee stemronden een interessante lijkt - maar je moet je afvragen of je met zoveel verschillende meningen wel de juiste besluiten kunt nemen; en wat zijn eigenlijk ‘juiste besluiten’?
Misschien moeten we af en toe iets vaker filosoferen over utopieën.
Op dit moment zijn er een aantal thema’s waar structurele besluiten over moeten worden genomen: woningbouw en ruimtelijke ordening, de welvaartstaat en onze sociale voorzieningen, milieu en duurzaamheid, onderwijs, gezondheidszorg en migratie. Hier zullen besluiten over moeten worden genomen waarvan de impact pas ruim na de termijn van de nieuwe Tweede Kamer zichtbaar wordt! Het parlement moet zich naar mijn mening dan ook niet bezig houden met strategische besluiten, want die kunnen ze niet waarmaken; althans niet in ons huidige systeem. Wat mij betreft moeten ze zich bezig gaan houden met het controleren van beleid!
Laat specialisten die echt weten waar het over gaat, bijvoorbeeld de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, zich buigen over deze lange termijn vraagstukken. Niet tot op detail niveau, want dan sla je alles plat, maar laat ze de richting vaststellen waar het merendeel van Nederland zich in kan vinden en die maatschappelijk verantwoord is. De Tweede Kamer moet zich dan vervolgens bezighouden met de controle op de implementatie van dat lange termijn beleid. Dit zal volgens mij al genoeg interessante discussies opleveren.
Ik realiseer me dat bovenstaand op dit moment een utopie is, maar misschien moeten we af en toe iets vaker filosoferen over utopieën. Wat ik in elk geval hoop is dat er verstandige en duurzame keuzes worden gemaakt, die recht doen aan de fatsoenlijke samenleving die we met elkaar willen zijn.
Deze blog is op persoonlijke titel geschreven.
