De discussie loopt daardoor vast. Toch lijkt een open discussie over onderliggende punten zoals zekerheid, herverdeling en objectiviteit een goed idee. Dit kan mogelijke misverstanden verhelpen.
Misverstand: pensioen is 97,5% zeker
Het financieel toetsingskader is opgezet om 97,5% zeker te zijn dat de dekkingsgraad van een pensioenfonds gedurende één jaar hoger blijft dan 100%. Maar dat zegt niets over de zekerheid van pensioenuitkeringen op de lange termijn. Pensioen is en blijft onzeker.
Misverstand: risicovrije rente voorkomt herverdeling
Er is herverdeling van vrouwen naar mannen en van ziek naar gezond. En er is herverdeling over de tijd om pech en gelukgeneraties te voorkomen. Ook als je (zoals nu) een risicovrije rente gebruikt. Herverdeling is een basisuitgangspunt van pensioen.
In pensioen zitten nu eenmaal subjectieve elementen.
Misverstand: risicovrije rente is objectief
De Nederlandsche Bank paste de risicovrije rente voor pensioenfondsen de afgelopen jaren meermaals aan. Er was een tijd sprake van een rentemiddeling. En er is een Ultimate Forward Rate ingevoerd en later ook weer aangepast. Dat laat zien dat een risicovrije rente niet echt objectief is. Hetzelfde geldt voor de levensverwachting. In pensioen zitten nu eenmaal subjectieve elementen.
Agree to disagree
De risicovrije rente is momenteel de rekenrente voor pensioen. Het Kabinet houdt daaraan vast. Andere partijen zijn voorstander van een verwacht rendement. Stel bij aanvang vast “we agree to disagree” over de einduitkomst. Focus vervolgens op de onderliggende doelstellingen en zorgpunten. Zoals onzekerheid, herverdeling en subjectiviteit. In welke mate spelen dit soort elementen nu een rol? En waar kan het beter?
Ben je het daarover eens? Dan is niet alleen de keuze voor de rekenrente, maar ook de keuze voor een nieuw pensioencontract misschien wel een stuk eenvoudiger.
Deze blog is op persoonlijke titel geschreven.
