Opt-out voor alleengaande

Blog •

Dat het Zwitserse pensioenstelsel financieel niet houdbaar is op de lange termijn, daar zijn de meeste Zwitsers het wel over eens. Een jaar geleden schreef ik al over hoe complex het is om wetgeving hierover te veranderen.

Opt-out voor alleengaande

Afgelopen september (2022) is er eindelijk wat schot in de zaak gekomen. De AOW-leeftijd is voor Zwitserse vrouwen nu gelijk aan die van de mannen, namelijk 65 jaar.


Naast de nodige grappen die ik te horen kreeg over dat ik nu ook een jaartje langer moet werken en dat vast alle vrouwen tegen hebben gestemd, bracht dit in mijn vriendenkring ook een andere discussie op gang over de houdbaarheid van het pensioenstelsel. Hierbij ging het niet over de financiële houdbaarheid van het pensioenstelsel, maar over de bereidwilligheid van mijn leeftijdsgenoten om (verplicht) aan een pensioenregeling te moeten deelnemen.

De definitie van partner in de pensioenwereld lijkt niet mee te willen veren met nieuwe samenlevingsvormen.

De redenen hiervoor variëren van het geen vertrouwen hebben in pensioenuitvoerders, tot het nut niet inzien van een verplichte pensioenregeling. Soms geef ik - met het schaamrood op mijn kaken - toe dat ik voor mezelf die verplichte pensioenregeling ook niet zo nodig vind. Natuurlijk ben ik het ermee eens dat je tijdens je werkende leven ook aan je oudedagsvoorziening moet denken en dat je na je pensioendatum niet hoeft terugvallen op de eerste pijler.


Het pensioenstelsel staat of valt bij de bereidwilligheid om risico’s te willen delen. Ik merk echter dat deze bereidwilligheid bij mezelf én bij mijn leeftijdsgenoten afneemt. De voornaamste reden hiervoor lijkt de veranderde samenstelling van huishoudens. Voor mensen die geen (jonge) kinderen hebben en een partner hebben waar ze mee samenwonen of getrouwd zijn, geldt dat ze minder behoefte hebben aan een verplichte pensioenregeling. Er blijven namelijk niet zo veel risico’s meer over die je wilt delen.


Als ik naar mezelf kijk dan zie ik het volgende: ik heb geen kinderen, geen samenwoonwens en ik denk dat ik prima mijn geld zelf kan beleggen. Ik betaal wel mee aan de risicopremies voor mijn leeftijdsgenoten met kinderen en een partner die recht heeft op een nabestaandenpensioen. En als ik kom te overlijden, dan verdwijnt mijn geld in de grote pensioenpot en ziet mijn partner er niets van. De definitie van partner in de pensioenwereld lijkt niet mee te willen veren met nieuwe samenlevingsvormen. Dus daarom mijn pleidooi voor een goeddoordachte opt-out regeling in pensioenregelingen voor alleengaande (en niet perse alleenstaande) deelnemers!


Deze blog is op persoonlijke titel geschreven.

Over de auteur

drs. Ester Lamerikx AAG

Senior Manager Pensions and HR in deals bij PwC Zwitserland.