In de spiegel kijken

Blog •

Het zijn drukke tijden voor actuariële professionals. We zetten alle zeilen bij om onze klanten door de transitie te loodsen. Met vallen en opstaan worstelen we ons door honderden pagina’s wetgeving, besluiten en handreikingen. En ondertussen kijken we elkaar af en toe vertwijfeld aan.

In de spiegel kijken

De passie van het eerste uur is veranderd in de vraag hoe we op tijd door de hoepel van de toezichthouder springen? De voorlopers mogen het pad banen en zo nu en dan vallen, zodat de volgers kunnen afkijken. Maar we weten allemaal dat er op het terrein van het meten en vertalen van risicovoorkeuren nog geen juiste antwoorden bestaan. We weten dat de gemeten gamma’s afhangen van het onderzoek en de manier van uitvragen. We weten ook dat uit een gamma niet automatisch een lifecycle volgt en dat niemand het sluitende antwoord heeft op de vraag hoe je risicocapaciteit moet meewegen. De wetgeving is gebaseerd op in praktijk onbewezen theoretische modellen. We weten niet of de gekozen bandbreedtes ook passen binnen toekomstige scenariosets, dus kiezen we de bandbreedtes maar wat extra ruim. We fabriceren op commando onuitlegbare generatieplaatjes van verwachtingswaarde en netto-profijt die tegenstrijdige beelden laten zien. We weten allemaal dat dit komt door onrealistische aannames en rammelende scenariosets met een rentedip. En toch doen we het.

Hebben we als beroepsgroep niet juist de verantwoordelijkheid te wijzen op weeffouten in de wet en tevens ons toekomstige werkterrein (mede) vorm te geven.

Het nut en de deelnemer zijn even uit beeld geraakt; momenteel is het belangrijkste doel het halen van een vinkje. We klagen onderling op congressen en bijeenkomsten over starre toezichthouders en knellende regels. De vraag is echter of de toezichthouder hier iets valt te verwijten. Die heeft immers de taak toe te zien op de uitvoering van de wet, zeker gezien de te verwachtte juridische claims. Intussen worden we gemaand vooral geen issues te adresseren of zelfstandig punten op de agenda te zetten. De sector wil tenslotte rust op dit dossier.

Ik denk dat velen voorstander zijn van de overgang naar een nieuw en persoonlijker pensioenstelsel. Maar betekent dat dan ook dat we moeten stoppen met nadenken? Hebben we als beroepsgroep niet juist de verantwoordelijkheid te wijzen op weeffouten in de wet en tevens ons toekomstige werkterrein (mede) vorm te geven.

We kunnen volgens mij niet genoeg benadrukken dat we ons op onbekend terrein begeven. Met de uitgangspunten van de Wtp, dat een transitie evenwichtig moet zijn en het beleid moet aansluiten bij preferenties van deelnemers, is in de basis niet veel mis. Maar dat we de manier waarop we hier invulling aan geven laten bepalen door juristen en politici en onszelf niet meer laten horen en hieraan invulling geven, wel. We moeten als beroepsgroep onszelf wel elke morgen in de spiegel kunnen blijven aankijken en het heft in eigen handen nemen!

Deze blog is op persoonlijke titel geschreven.

Over de auteur

drs. Lieke Werner-Huibers AAG

is actuaris AG en werkzaam bij Achmea als programma manager Pensioenakkoord.