Afgelopen weken las ik in het Zwitserse nieuws een paar berichten over wandelaars die verongelukt zijn in de bergen. En dat zet me toch wel aan het denken. Ik maak zelf ook veel wandelingen en loop dan soms op paden waar je echt wel een geoefend wandelaar met het juiste materiaal voor moet zijn, om het er zonder kleerscheuren vanaf te brengen. Maar deze paden zijn uitstekend bewegwijzerd en dat geeft mij dan toch een gevoel van veiligheid. “Is dit gevoel dan onterecht?” vraag ik mij af, of wordt er in Zwitserland anders met eigen verantwoordelijkheid omgegaan?
Een ander voorbeeld: ik woon aan een snelstromende rivier waar een dam in zit. In de zomer wordt hier veel gezwommen en mensen in kleine rubberbootjes laten zich met de stroom meedrijven. Ieder jaar gebeuren hier ongelukken, mensen vergeten de dam en komen daar in de problemen. Mijn verwachting is dat als dit in Nederland zou gebeuren er een verbod zou komen op het zwemmen in de rivier. In Zwitserland is dat niet aan de orde. Dergelijke incidenten zijn hier geen aanleiding tot het heroverwegen van maatregelen. Deze voorbeelden, maar ook andere dingen die ik in het dagelijks leven meemaak, brengen mij bij de conclusie dat er in Zwitserland inderdaad anders wordt omgegaan met risico’s en met eigen verantwoordelijkheid. Het wordt netjes geregeld en gefaciliteerd en vanaf daar is het je eigen verantwoordelijkheid. De keuze wordt bij het individu gelaten, in plaats van een overheid die deze verantwoordelijkheid op groepsniveau op zich neemt.
De keuze wordt bij het individu gelaten, in plaats van een overheid die deze verantwoordelijkheid op groepsniveau op zich neemt.
En dit zie ik niet alleen op de wandelpaden en in de rivier, maar ook bij regulering in de financiële sector. Pensioenfondsen hebben in Zwitserland meer beleidsvrijheid dan in Nederland, zo kunnen ze bijvoorbeeld hun eigen rekenrente (binnen bepaalde grenzen) vaststellen voor de defined benefit aanspraken. Er zijn minder commissies binnen de pensioenfondsen en hoewel er wel een daling van het aantal pensioenfondsen is waar te nemen, is de consolidatie die we in Nederland zien (mede als gevolg van de verhoogde regelgeving) hier nog niet zo ver.
De vraag is dan: is meer regulering ook beter? Ik vind van niet, maar dan moeten we wel met zijn allen bereid zijn de risico’s te accepteren wanneer het mis gaat. En misschien zijn Zwitsers daar wel beter in dan Nederlanders. Na een zomer vol risico’s op de wandelpaden en in de rivier, ben ik benieuwd naar wat de winter met langlaufen en sneeuwmountainbiken gaat brengen. Wellicht dat ik daar in het voorjaar nog een blog aan kan wijden.
Deze blog is op persoonlijke titel geschreven.