Als klap op de vuurpijl

Blog •

De december feestmaand staat voor de deur. Vol verwachting klopt – ook in pensioenland - ons hart. Wie de koek krijgt, wie de gard?

Als klap op de vuurpijl

De rentestand en aandelenbeurzen op oudejaarsdag bepalen mede of korten op pensioenen in 2017 noodzakelijk is. Of dat misschien geïndexeerd kan worden. Er zijn namelijk grote verschillen tussen pensioenfondsen, constateert toezichthouder DNB in haar ‘toezicht vooruitblik 2017’. De meeste fondsen hebben echter onvoldoende buffers en een groot deel daarvan een beleidsdekkingsgraad onder de 100%. De kans op een korting bij een aantal pensioenfondsen in Nederland is substantieel groter dan het winnen van de hoofdprijs in de oudejaarsloterij. Maar ik ben geen actuaris, dus pin me er niet op vast.

Pensioen en uitstelgedrag is niet zo’n lekkere cocktail, als je het mij vraagt. Maar dat is misschien te rationeel gedacht.

De dreigende pensioenkorting, hoe beperkt ook, heeft alles in zich om het gesprek van de dag te worden. Het stemt niet vrolijk, zeker niet vlak voor de Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart 2017. Tijd voor cadeautjes? In de tweede helft van januari laat Staatsecretaris Klijnsma van SZW weten of zij gebruik zal maken van de wettelijke mogelijkheid om de hersteltermijn voor pensioenfondsen te verlengen in het geval van een uitzonderlijke economische situatie, zo valt te lezen in de Kabinetsreactie op de Najaarsrapportage DNB van 18 november. ‘Een verlenging van de hersteltermijn van 10 naar 11 of 12 jaar is bij dekkingsgraden van minder dan 100% licht in het voordeel van oudere gepensioneerden. De kans op een korting van de uitkering neemt licht af en kortingen die toch plaats vinden worden iets kleiner door de langere horizon. De kortingen in 2017 zijn beperkt van omvang, ongeacht of de hersteltermijn wel of niet wordt verlengd’, schrijft het CPB in haar notitie over de generatie-effecten. Knallende kurken op nieuwjaarsrecepties en een hard gelach naar de toekomst? Pensioen en uitstelgedrag is niet zo’n lekkere cocktail, als je het mij vraagt. Maar dat is misschien te rationeel gedacht.


Ondertussen worden veel deelnemers geconfronteerd met een forse premieverhoging (onder andere bij het ABP) of versobering van de pensioenregeling (Telegraaf Media Groep bijvoorbeeld). Uit de media vernemen we dat de AOW-leeftijd per 2022 verder stijgt naar 67 jaar en 3 maanden, omdat we gemiddeld steeds langer leven. En als klap op de vuurpijl: de pensioenrichtleeftijd gaat per 1 januari 2018 naar 68 jaar.


Het pensioen schiet naar mijn mening alle kanten op. Let op: vanaf 1 januari kans op korte lontjes…


Deze blog is geschreven op persoonlijke titel.

Over de auteur

mr. drs. Michael Visser

Fiscaal jurist en - econoom en werkt als pensioenonderzoeker/docent bij het Competence Centre for Pension research (CCP) van Tilburg University en als wetenschappelijk medewerker bij het Nibud.