Pensioenfondsen en verzekeraars hebben een financiële planning nodig en hiervoor zijn verschillende actuariële aanbieders in de markt. In het beoordelen van vier - door verschillende aanbieders uitgevoerde- ALM-studies - bemerkte ik helaas dat de hygiëne ondermaats is. Qua ALM-aanpak is sinds de jaren negentig relatief weinig veranderd. Nu is verandering geen doel op zich, maar van enige reflectie over de impliciete veronderstellingen en valkuilen bij eerdere studies was geen sprake. Dit terwijl iedereen de laatste tijd de mond vol heeft over de “lerende organisatie”.
Eerlijk terugkijken en helder communiceren over de grote onzekerheden.
Geen van de aanbieders had moeite genomen om de afnemer bewust te maken van de diverse keuzes en leerpunten uit het verleden. Als je bijvoorbeeld aandelen indeelt naar sectoren in plaats van landen en regio’s, krijg je een andere ‘optimale’ uitkomst. Waarschijnlijk omdat deze optie niet paste bij de ‘huis’-programmatuur van de ALM-adviseur. Ook wat betreft de rekentechniek staat de tijd stil. Standaard wordt er gewerkt met vaste correlaties, terwijl in de praktijk juist correlaties tussen beleggingscategorieën vaak flink schommelen. In de markt zijn er al geruime tijd rekentechnieken (o.a. bootstrapping) die het gebruik van historische correlaties overbodig maken. Toch wordt hier geen gebruik van gemaakt. Net zomin als dat je veel informatie kunt vinden over de onzekerheid rondom rendementsaannames waarmee de uitkomsten sterk worden gestuurd. Ook hier miste ik de nodige zelfreflectie over hoe de aanbieders hier de afgelopen 15 jaar mee omgingen en wat men heeft gedaan met de opgedane inzichten. Is het niet zo dat (bijna) iedere aanbieder uitging van een weer langzaam stijgende rente?
Lastige vragen vermijden lijkt bij dit type dienstverlening welhaast het collectieve adagium. Een dergelijke houding vind ik geen goede zaak. Sterker, het brengt de dag dichterbij dat andere financiële professionals dit actuariële adviesdomein overnemen. Te beginnen door meer oog te hebben voor een kwalitatieve beoordeling van de omgeving. Kortom, eerlijk terugkijken en helder communiceren over de grote onzekerheden, impliciete beleidskeuzes en modelbeperkingen als startpunt nemen, beveel ik sterk aan om zo te komen tot een schoon advies!
Deze blog is geschreven op persoonlijke titel.
