Van de redactie - Cygnus Atratus

…over de (mogelijke) thema’s voor deze ‘prelustrum’ jaargang en mogelijke nieuwe rubrieken. Een rubriek waar we hopelijk veel plezier aan gaan beleven is ‘Onder professoren’, waarbij een professor een artikel schrijft en vervolgens het stokje doorgeeft aan een collega professor. Onze verwachtingen zijn hooggespannen!

Qua thema’s voor deze jaargang gaan we kijken naar hoe het eraan toe gaat in de bankenwereld (decembernummer), of de solidariteitspijler nog wel toekomst heeft (februarinummer), hoe heuvelachtig het rapportagelandschap in ons vlakke land is (aprilnummer) en hoe moeilijk complexiteit eigenlijk is (juninummer). Maar we beginnen deze jaargang met een nummer over hoe men om kan gaan met (onvoorspelbare) risico’s, oftewel: (hoe) herken je de zwarte zwanen in de vijver?

De Cygnus Atratus (zwarte zwaan) is een prachtige zwarte (zwem)vogel met een roze-rode snavel en grijze poten. De soort vindt zijn oorsprong in Australië en was tot eind 17de eeuw niet bekend in Europa. Inmiddels is het een populaire siervogel die in diverse Europese landen wordt gehouden en gefokt en zijn er verwilderde populaties ontstaan door ontsnapping dan wel vrijlating. Sinds 1978 broedt deze soort ook in Nederland. Het aantal zwarte zwanen is echter nog steeds gering, dus je behoort tot de ‘happy few’ als je een exemplaar ‘in het wild’ hebt mogen spotten. De grootte van de populatie is enigszins volatiel en de populatie is nog te gering om een duidelijke groeitrend te kunnen ontdekken. De ‘dip’ tussen 2005 en 2015 komt mogelijk doordat de zwarte zwanen niet zo goed gedijen in kou (het lijkt of na echt koude winters de populatie afneemt), maar ook dat is niet zeker.

Download Figuur 1 onderaan de pagina

Tot zover de ornithologie…. De term ‘zwarte zwaan’ dankt zijn spreekwoordelijke betekenis aan het feit dat men in Europa dus tot eind 17de eeuw dacht dat zwarte zwanen niet bestonden. In wetenschappelijke context wordt ‘zwarte zwanen’ (Black Swans) gebruikt voor gebeurtenissen die niet te voorspellen zijn, maar grote impact kunnen hebben op de welvaart en die (economische) modellen ontwrichten. Of, zoals Investopedia het verwoordt:

•               A Black Swan is an extremely rare event with severe consequences. It cannot be predicted beforehand, though after the fact, many falsely claim it should have been predictable.

•               Black Swan events can cause catastrophic damage to an economy by negatively impacting markets and investments, but even the use of robust modelling cannot prevent a Black Swan event.

•               Reliance on standard forecasting tools can both fail to predict and potentially increase vulnerability to Black Swans by propagating risk and offering false security.

Het jammere hiervan is natuurlijk dat hiermee elke zwarte zwaan een kort leven beschoren is, want hij kan maar één keer voorkomen, de volgende keer is het op zijn best nog een ‘grijze zwaan’ (want wat we al een keer ‘ongeveer’ gezien hebben, nemen we mee in onze toekomstverwachtingen).

Onvoorspelbare, want onbekende, risico’s zorgen er in ieder geval voor dat de risicomanagers onder ons altijd werk zullen blijven hebben. Black Swan events zijn dan weliswaar geen voer voor modellen, maar ze triggeren zeker de creativiteit van het brein en leveren belangrijke argumenten voor diversificatie.

En het zijn trouwens ook heel leuke onderwerpen voor aan de koffie-, borrel- of redactietafel….

Ik wens jullie weer heel veel plezier met deze (volgens mij bijzonder leuke) editie van De Actuaris en mochten jullie door het lezen geïnspireerd raken en iets willen schrijven voor een volgend nummer, laat het ons weten! redactie@ag-ai.nl

Kirsten van Exel

Hoofdredacteur