Het is dan ook niet verwonderlijk dat toezichthouders hierover in 2021 publiceerden. DNB ontwikkelde een Q&A hoe klimaatrisico’s te verwerken zijn in de ORSA[1] en in december van dat jaar publiceerde zij de brochure “Op weg naar een duurzame balans - Integratie van duurzaamheidsrisico’s in de kernprocessen van de financiële sector”[2]. Van EIOPA verscheen de “Opinion on climate change risk scenarios in ORSA” (april)[3], welke in december gevolgd werd door een consultatiedocument[4] over nadere guidance voor te gebruiken klimaatscenario’s in de ORSA. Ondanks mijn waardering voor deze initiatieven, moet daarin de juiste balans worden gevonden en moet de ORSA wel een Own Risk Self Assessment blijven: te veel regelgeving kan ten koste gaan van de eigen analyse. Ron Batten (Verbond van Verzekeraars) kenschetste dit eens mooi als “een slecht zittend confectiepak versus een maatpak dat de ORSA moet zijn.”
Ook binnen onze actuariële beroepsgroep is klimaatrisico “hot”. Vanuit de IAA (Climate Risk Task Force) verscheen een aantal consultatie papers over de analyse van klimaatrisico’s en de gevolgen voor het actuariële werk.[5] En in ons eigen magazine De Actuaris schreef Marcel van Delft de column “Klimaatactuaris” en verscheen het artikel “Naar een duurzame toekomst met de klimaatactuaris” (Ensing-Heeren, Zuurmond, Vervoort, Bosma en Fabbro, februari 2021). En ook onze Commissie Duurzaamheid wil ik zeker niet onvermeld laten.
Ondanks dat het trendy oogt en het mogelijk makkelijker budget vrijmaakt, ben ik geen voorstander van de kwalificatie “klimaatactuaris”. Min of meer om dezelfde reden als dat ik twijfel aan nut en noodzaak voor wat betreft nadere guidance over klimaatrisico’s voor de ORSA. Zoals een ORSA toetst of het voorgenomen beleid, rekening houdend met alle risico’s, houdbaar is, zo moet een actuaris in staat zijn de gevolgen van alle risico’s in modellen te vatten dan wel voldoende in kaart te brengen.
Midden jarig negentig werkte ik als schade actuaris met name aan aansprakelijkheidsrisico’s en moest ik mij verdiepen in de schadelijkheid van witte asbest ten opzichte van blauwe asbest. Dit was noodzakelijk als onderbouwing van de projectie van asbestclaims naar de toekomst toe. Werd ik daarmee een asbestactuaris? Een ander vergelijkbaar voorbeeld geldt voor een actuaris die de letselschadevoorziening analyseert: dat vergt een zeer grote mate aan up-to-date juridische kennis met betrekking tot letselschade. Maakt dat iemand dan een letselschade actuaris?
Afgezien van het feit dat ik geen voorstander ben van deze benamingen, bestaat ook het risico dat we hier een te grote broek aan trekken. De klimaatkennis zit bij klimaatwetenschappers. Samen, de klimaatwetenschapper en de actuaris, hebben we al onze communicatie skills nodig om elkaar voldoende te begrijpen om de actuariële projectiemodellen van de juiste data en assumpties te voorzien. Met als doel: relevante projecties van beleggingen en verplichtingen van verzekeraars of pensioenfondsen in de verschillende klimaatscenario’s als input voor de beleidsmakers. Dus gezocht: actuaris!
Deze blog is op persoonlijke titel geschreven door drs. Theo Lanser AAG, lid van de Commissie ERM van het Koninklijk Actuarieel Genootschap.
[1] Q&A Klimaatrisico’s bij verzekeraars (dnb.nl) van 2 februari 2021.
[2] Op weg naar een duurzame balans (dnb.nl) van 7 december 2021
[3] EIOPA issues Opinion on the supervision of the use of climate change risk scenarios in ORSA | Eiopa (europa.eu) van 19 april 2021
[4] EIOPA consults on the application guidance on climate change risk scenarios in the ORSA | Eiopa (europa.eu) van 10 december 2021
[5] Climate Issues (actuaries.org) met een recente consultatie april 2022 “Application of climate-related risk scenarios to asset portfolios”